Doğum süreci 4 evreden oluşur , bu evreler normal doğum ve müdahaleli doğum esnasında gerçekleşir.

1. Serviksin (Rahim a?z?) açılmas?
Doğuma yakın günlerde ba?layan, belde çekilmeler, karında gerginlik hissi şeklinde duyulan uterus kasılmaları giderek devaml? ve daha güçlü bir karakter alarak, gerçek Doğum a?rılarına dönüşür. A?rılar ile serviks açılmaya ba?layınca servikal kanalı dolduran mukus tıkac? dışarıya atılır. Halk arasında ‘ni?an bozulmas?’ olarak bilinen bu mukus tıkacının görülmesi, doğumun ba?layaca??n? gösteren öncü bir i?arettir. Bu olay birkaç saatten, birkaç gün öncesine kadar görülebilir. Düzenli aralıklarla ve her 10 dakikada bir gelen a?rılar, serviks açılma evresinin başlangıcı olarak kabul edilir. Bu dönemdeki a?rıların araları 3-4 dakikaya kadar iner ve 30-60 saniye kadar devam eder. Ilk dönemlerde uterus kasılmaları kasık ve bel a?rıları olarak duyulur. Serviksin açılması yapılan vaginal muayeneler ile saptanır ve santimetre (cm.) ile ifade edilir. Tam açılma 10 cm. dir yani bebeğin ba??nın geçece?i açıklıktır. Doğum seyri sırasında daha önce su kesesi açılmam?? olan gebelerde, serviks açıkl??? 4-5 cm. olmu? ve ba? doğum kanalına girmiş ise açılabilir. Su kesesi açıld??? zaman gelen su incelenir. Bazen ‘bebek kakasın? yapm??’ denilir. Bu şekilde “mekonyumlu sular?” gelen gebeler bebek açısından yakın takibe alınırlar Kardiotokografi ile.
Serviksin açılması 2 döneme ayrılır: 1. Dönem ortalama 8-8,5saat sürmekte ve serviks açıkl??? 2-2,5cm.. olmaktadır. 2. Dönem yaklaşık 4 saat kadar sürer ve serviksin açılması tamamlanm?? olur. Bu dönemleri anne adayları ayakta dola?arak veya yatakta geçirebilirler. Ancak doğum sürecini göz önüne alarak fazla yorulmamaları sağlanır. Yatakta a?rı çekilirken yan yatmaları önerilir. Bu uterus ve bebeğin annenin karnından geçen büyük damarlardaki kan akımının düzenli olmasın? ve tansiyonun dü?mesini engeller.

Annenin yorulması ve aç olması doğum a?rılarını azaltabilir. Bu durumda uygulanabilecek olası bir müdahale ve narkozuda düşünerek küçük porsiyonlar halinde sulu ve kaloriden zengin besinler ”komposto, meyva sular?, çay v.b.” veya serum olarak verilir. Idrar torbasının dolu olması doğum sürecini uzataca?? için sık sık tuvalete gitmesi söylenir.

Serviksin açılması evresinde doğum a?rılarının sıklığı ve ?iddeti dolayısı ile serviksin açılması izlenirken çocuğun kalp sesleri de yakından takip edilir. Çocuk kalp sesleri (ÇKS) fetoskop ile dinlenebilir veya kardiotokografi aleti ile izlenir. Artık hemen hemen tüm doğumhanelerde bulunan kardiotokografi aleti ile anne karnına ba?lanan iki ku?ak ve alıc? yardım? ile bebeğin kalp hız? ve ?ekli ile uterus kasılmaların kaydeder. Uterus kasılmalarının çocuk üzerindeki muhtemel olumsuz etkileri çok erkenden, bebe?e herhangi bir zarar gelmeden önce tespit edilebilir. Bazı durumlarda anne aday? sol yanına yatırmak, oksijen vermek gerekebilir. Gerekirse a?rılar bir süre azaltılabilir.

2.Bebe?in doğum kanalında ilerleyerek do?mas?
Serviksin tam açık hale gelmesinden sonra bebeğin doğum kanalından ilerleyerek do?ması gerçekleşir. Bu dönem, ilk doğumu olanlarda daha uzun olmak üzere, yaklaşık yarım saat kadar sürer. Her a?rı ile bir ?kınma hissi gelmeye ba?lar. Uterus kasılmaları ve anne adayının diyafragma ve karın kasları yardım? ile ?kınması sonucu bebeğin doğum kanalında ilerlemesi artar. Gebe doğum masasında düz olarak yatmal? ve bacaklarını sıkmadan açık ve gev?ek tutmalıdır. Ba? göğüs kafesine doğru öne e?ilir. Belin masadan kaldırılması doğum kanalının aksın? bozar ve bebek daha güç ilerler. Ikıntıl? a?rılar sırasında ellerini doğum masasının yan tarafın? tutarak daha kuvvetli ?kınmalıdır.
Uterusun kasılmasının en kuvvetli olduğu an derin bir nefes alınır, ağız kapanır, nefes içeride tutulur ve bütün kuvveti ile ?kınılmalıdır. Ço?u kez gebelerin bir a?rı boyunca kesik kesik ?kındıkları görülür. Bu şekildeki ?kınma bebeğin ilerlemesi zor olur. Yine ba??rmak da ?kınmay? engeller.
Bu dönemde de ÇKS yakından takip edilir. Bebe?in kalp at??larındaki değişiklikler titizlikle değerlendirilir. Bebekte herhangi bir tehlike olu?acaksa doğum bir an evvel sonuçlandırılır. Uygun ?artlar oluşmuşsa forseps veya vakum ekstraksiyon ile doğum gerçekleştirilir.
Bebe?in ba?? ?kınmalarla ilerler ve vagenin giri?ine kadar gelir. Bebek do?arken bu bölgenin korunması ve istenmeyen yırtıkların oluşmaması amac? ile uygun şekilde doktor tarafından kesi yapılarak genişletilir (Epiziotomi). Tam bebeğin ba?? çıkarken annenin ?kınmaması ve derin derin nefes alması söylenir. Bebe?in önce ba??, sonra sırasıyla ön omuz, arka omuz, gövde ve bacakları do?ar. Bu ?ekillde bebek kontrollü olarak do?urtulur. Daha sonra göbek kordonu ba?lanır ve kesilir. Bebek ilk kontrol ve muayenesi ayrıca üşümemesi için Doğum odasında hazır bulunan ?sıtıcıl? bebek arabasına konulur.

3. Plasentanın (Bebe?in e?i) alınmas?
Bebe?in do?masından bir kaç dakika sonra plasentanın çıkmasın? sa?layan uterus kasılmaları ba?lar. Ortalama ½ saatlik bir sürede plasentanın çıkması tamamlanır. Plasentanında alınmasından sonra uterus kasılması ile kanama azalır. Doğum kanal?, serviks ve vajen kontrolü yapılır. Epiziotomi dikilir.

4.Doğum sonrası kanama kontrolü
Doğum sonrası 1 saatlik dönem doğumun 4. evresi olarak değerlendirilir. Bu dönemde olası bir uterus gev?emesine veya doğum kanalından kaynaklanan kanamalar gözlenir.